Willebroek maakt baan voor de otter
Niet alleen de wolf en de bever zijn stilaan terug in opmars in Vlaanderen, ook de beschermde Europese otter (Lutra lutra) duikt meer en meer op in onze contreien. In tegenstelling tot de knagende bever, waarmee hij vaak wordt verward, is de otter een marterachtige en een geduchte jager die verlekkerd is op vis. Hij houdt zich niet bezig met dammen bouwen, maar legt vele kilometers op of langs het water af terwijl hij jaagt of zoekt naar schuil- en rustplaatsen.
Vroeger kwam de otter voor in bijna alle rivieren, beken en moerassen van België. Maar sinds de jaren ‘80 verdween hij uit beeld, ook in onze buurlanden, en liet hij zich in België 30 jaar lang niet zien. Watervervuiling, het verlies aan leefgebied en de actieve bestrijding van otters door de mens leken deze mooie soort de das om te hebben gedaan. In 2012 werd met behulp van een wildcamera onverwacht opnieuw een otter waargenomen, in Broek De Naeyer! Sindsdien vinden we regelmatig sporen van zijn aanwezigheid terug.
De terugkeer van de otter is goed nieuws: het betekent dat het beter gaat met de kwaliteit van onze waterlopen en omliggende natte natuur. Maar we mogen nog niet te vroeg juichen. De waarnemingen blijven immers zeldzaam. Het hoge gehalte aan kwik en PCB’s in het water, de versnippering en het verdwijnen van geschikt habitat en het drukke verkeer spelen deze soort nog steeds parten. Toch loont het de moeite om het de otter naar zijn zin te maken: veel andere soorten (kleinere zoogdieren, vissen, amfibieën, libellen…) profiteren immers mee van gezonde zoetwatersystemen.
Ottertunnels aan de Stuyvenbergbaan
De brede Stuyvenbergbaan vormt een grote barrière en verkeersrisico voor de otter. Samen met verschillende partners maakt de gemeente Willebroek werk van een geschiktere onderdoorgang:
- Langs weerszijden van de Zwarte Beek zijn tunneltjes geplaatst onder de Stuyvenbergbaan die naadloos aansluiten op de oevers. Even verderop is ook een kleinere amfibietunnel onder het wegdek aangelegd.
- In de bestaande duiker hangen loopplanken die de otter kan gebruiken bij lage waterstand
- Langs de weg zijn begeleidende rasters geplaatst om te zorgen dat de otter de baan niet oversteekt en naar zijn tunnels wordt geleid. Ook zie je terugkeeropeningen langs waar verdwaalde dieren op straat kunnen ontsnappen.
- Vier nieuwe uitstapplaatsen langs de steile oevers van de Zwarte Beek zorgen ervoor dat de otter vlot in en uit het water geraakt.
- Nieuwe groenaanplanting zorgt voor de nodige beschutting en hogere natuurwaarde.
- Een wadi zorgt voor een rechtstreekse verbinding tussen de tunnels en de natuurlijke oevers van de Zwarte beek in het domein Hazewinkel.
- Voor wandelaars en fietsers komt er een veiligere oversteek door middel van een verhoogde weginrichting, en ook een fietsparking aan de ingang van het domein Hazewinkel
Wagens kunnen in de toekomst geparkeerd worden aan de overzijde van Hazewinkel, op een bestaande parking van Sport Vlaanderen aan de Bocht.
Dit ontsnipperingsproject is een realisatie van gemeente Willebroek, het Agentschap voor Natuur en Bos, Sport Vlaanderen, de Polder van Willebroek, Regionaal Landschap Rivierenland en het strategisch project ORIOM, met financiële steun van het Agentschap voor Natuur en Bos.