Zwerfvuil aanpakken via de invoering van statiegeld

Gemeente Willebroek sloot zich principieel aan bij de Statiegeld Alliantie. In de Statiegeld Alliantie verenigen zich lokale overheden, verenigingen, bedrijven en andere organisaties die zwerfafval beu is en oproepen om statiegeld op alle plastic drankflessen en drankblikjes in te voeren. 

Van de miljoenen flesjes en blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan, belandt nog altijd een aanzienlijk deel naast de vuilbak. Plastic flesjes en blikjes zijn op dit moment verantwoordelijk voor zo’n 40 procent van het volume van het zwerfafval.

Bevragingen leren ook telkens weer dat meer dan drie op de vier Belgen zich mateloos storen aan vervuilde straten en blikjes en flesjes in de natuur. Bovendien veroorzaakt het dierenleed. Koeien bijvoorbeeld worden ziek of sterven als ze stukjes blik en plastic opeten. 

En dan is er nog het kostenplaatje van zwerfvuilbestrijding. De totale kosten van het voorkomen, opruimen en verwerken van zwerfafval in de openbare ruimte werden in 2015 door OVAM geschat op ongeveer 164 miljoen euro. Deze kosten worden voor 90 procent door lokale besturen gemaakt en komen dus terecht bij de belastingbetaler via de gemeentebelastingen. Tel daarbij ook nog de miljoenen euro’s die door overheden en bedrijven aan communicatiecampagnes, opruimacties en extra afvalbakken besteed worden.

Beleidsprioriteit

Het bestrijden van zwerfvuil is al jaren een gemeentelijke beleidsprioriteit. Zo werd in 2017 het project integrale properheid opgestart, waarmee deelprojecten een verschil moeten maken aangaande een propere omgeving en de zichtbaarheid van de inspanningen.

De invoering van statiegeld kan een noodzakelijke prikkel voor mensen zijn om hun afval weer in te leveren, zodat het vervolgens hergebruikt kan worden. Op die manier gaan dus meer grondstoffen terug de keten in en wordt minder afval verbrand. En worden minder of geen blikkjes of PET-flessen weggegooid. Dat is dan ook de missie van de Statiegeld Alliantie.

In de Statiegeld Alliantie bundelen organisaties, bedrijven, verenigingen en lokale overheden hun krachten voor één heldere, concrete vraag aan de Nederlandse en Belgische regeringen: voer statiegeld in op alle plastic drankflessen en drankblikjes. 

Dat systeem van statiegeld wordt trouwens vandaag al toegepast in Duitsland, Noorwegen en Denemarken, met als gevolg dat het aandeel platic drankflessen en blikjes in het zwerfafval sterk is verminderd. Het is enkel een praktische kwestie om een regeling uitgewerkt te krijgen. Wat daar kan, moet bij ons ook kunnen.