Kraagput | Nutskasten

Op de foto is het voormalig gardehuis van fabriek De Naeyer te zien. In dit ondertussen gesloopt routehuis, was op het einde van de tweede wereldoorlog een onderduikadres voor neergeschoten geallieerde vliegers gevestigd. Samen met hoeve De Vleugh, iets verder op, maakte dit gebouw deel uit van een van de vele ontsnappingslijnen tijdens de tweede wereldoorlog.

Via deze ontsnappingsroutes werden hoog opgeleide bemanningsleden van Nederland en België via Frankrijk en Spanje terug naar hun basis begeleid. Via de havens van Lissabon, Oran, Gibraltar en Alger werden naar schatting 700 militairen naar Belgisch Congo gesmokkeld en zo terug naar hun basis in Engeland gebracht.

Een van de bekendste ontsnappingslijnen was Comète. De oprichtster van Comète was de legendarische Andree De Jongh bij genaamd “Dedee” die vaak elk konvooi zelf begeleidde.

Deze reddingsacties waren zeer riskant.  Op drie jaar tijd werden 800 van de 2000 medewerkers van Comète aangehouden en kwamen 155 medewerkers in concentratiekampen terecht.

In Willebroek kwamen onder meer bemanningsleden van een neergeschoten vliegend fort B17G via Sint-Amands op 12 maart 1944 in Willebroek toe. Schutter James Barns uit Texas, navigator Freddy Greely uit Chicago en bombardier Arnold Frantz uit New-York werden in het routehuis voorzien van valse paspoorten en burgerkledij.

De Willebroekse partizaan Valentijn Vereecken, germanist en leraar aan de Rijksmiddelbare School (het huidige atheneum)  gaf hen Nederlandse en Duitse les.

Een ander belangrijke Amerikaans piloot die in Willebroek kon onderduiken was Major Donalds Willis uit Leavenworth Indiana. Nadat hij werd neergeschoten boven Roosendaal Nederland met zijn Lightning jachtbommenwerper werd hij door leden van het Geheim leger via een speciale route opgehaald en naar Willebroek gebracht.

Alle hier genoemde bemanningsleden bereikten hun basis en werden terug ingezet.